Άνδρες & Γυναίκες – Μιλάμε την ίδια »γλώσσα» ;

Όλο το παιχνίδι των συντροφικών σχέσεων στηρίζεται στη διαφορετικότητα. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι όσο πιο νωρίς αντιληφθούμε, τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες, ότι υπάρχουν διαφορές στα δύο φύλα που μας καθιστούν ισότιμους αλλά όχι ίδιους, τόσο πιο σύντομα οι διαφορές αυτές θα λειτουργήσουν ως μοχλός αλλαγής προς τη βελτίωση και την ωρίμανση της σχέσης μας. Ειδικά στις μέρες μας, ολοένα και περισσότερες συγκρούσεις αναδύονται ανάμεσα στα ζευγάρια στο όνομα της σύγκρουσης των ρόλων και της διεκδίκησης της ισότητας. Είναι ανακουφιστικό να καταλάβουμε ότι άντρες και γυναίκες έχουμε διαφορές, τόσο στο γνωστικό, όσο και στο συναισθηματικό και συμπεριφορικό κομμάτι. Δε σκεφτόμαστε με τον ίδιο τρόπο, δεν αισθανόμαστε με τον ίδιο τρόπο, ούτε συμπεριφερόμαστε με τον ίδιο τρόπο. Από πού άραγε προκύπτουν οι διαφορές αυτές και πώς μπορούν να γεφυρωθούν;
Διαφορές αναγνωρίζονται σε πολλά επίπεδα, ένα από τα πρώτα και σημαντικότερα είναι το βιολογικό επίπεδο διαφορετικότητας. Έρευνες για τη λειτουργία του εγκεφάλου δείχνουν ότι το δεξί ημισφαίριο, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη συνθετική, αναλογική, μη λεκτική, χωροταξική και ολιστική αντίληψη του εαυτού και του κόσμου, είναι πιο ανεπτυγμένο στους άντρες απ’ ότι στις γυναίκες, γι’ αυτό και οι άντρες έχουν καλύτερη αντίληψη του χώρου. Εδώ έγκειται και ο συχνός καβγάς για τη γυναικεία οδήγηση και το παρκινγκ! Οι γυναίκες αντίθετα έχουν πιο ανεπτυγμένο το αριστερό ημισφαίριο, που είναι υπεύθυνο για την ορθολογική, διανοητική, αναλυτική αντίληψη του εαυτού και του κόσμου και για τη γλωσσική ικανότητα, με την οποία οι γυναίκες διαμορφώνουν συχνά ολόκληρη τη σχέση προκαλώντας δυσφορία στον άντρα με τη συχνή τους φράση : «Πρέπει να μιλήσουμε!».
Ένα ακόμα βιολογικό κομμάτι που αποδεικνύει τη διαφορετικότητα στον τρόπο σκέψης και έκφρασης των συναισθημάτων είναι οι διασυνδέσεις-συνάψεις ανάμεσα στα δύο ημισφαίρια οι οποίες είναι πολύ περισσότερες και έντονες στις γυναίκες παρά στους άντρες. Επομένως οι γυναίκες ασχολούνται με μεγαλύτερη ευκολία με περισσότερα πράγματα ταυτόχρονα, ενώ οι άντρες συγκεντρώνονται καλύτερα σε ένα θέμα τη φορά. Επίσης, τα επίπεδα οιστρογόνων στις γυναίκες είναι τέτοια ώστε να τις βοηθούν να κάνουν περισσότερα πράγματα μαζί. Την επόμενη φορά λοιπόν που ο άντρας θα παραπονεθεί για την τάση της γυναίκας να σκέφτεται πολλά και ασύνδετα, για το δικό του μυαλό, θέματα ταυτόχρονα ας υπενθυμίσουμε ο ένας στον άλλον ότι είμαστε βιολογικά διαφορετικά κατασκευασμένοι!
Αξιοσημείωτοι είναι και οι κοινωνικοί παράγοντες, στο πώς έχουν διαμορφώσει στάσεις και ρόλους ανάμεσα στα δύο φύλα. Η στάση και η συμπεριφορά αντρών και γυναικών σχετίζεται με την ποιότητα των κοινωνικών μας σχέσεων . Ας σκεφτούμε ότι ήδη από τα πρώτα χρόνια της ανατροφής μιλάμε συνήθως πιο δυνατά και με πιο σκληρή γλώσσα στα αγόρια απ’ ότι στα κορίτσια(«άντρα μου», «μάγκα μου»), στα οποία αναφερόμαστε με πιο γλυκά λόγια και υποκοριστικά χαρακτηριστικά(«κοριτσάκι μου», «λουλουδάκι μου»), υποδεικνύοντας άρρητα την αδυναμία των κοριτσιών έναντι στην υπεροχή και εξουσία των αντρών. Ακόμα, τα κορίτσια εισπράττουν από το περιβάλλον τους περισσότερα χάδια απ’ ότι τα αγόρια κι έτσι αργότερα τους είναι οικείο να διεκδικούν τη φροντίδα και την τρυφερότητα, κάτι στο οποίο οι άντρες δεν εκπαιδεύτηκαν με αποτέλεσμα να νιώθουν άβολα στο ρόλο αυτό. Στα αγόρια από μικρά δίνονται εντολές και μάλιστα περισσότερες απ’ τους μπαμπάδες απ’ ότι απ’ τις μαμάδες. Οι άντρες μαθαίνουν έτσι να έχουν μία εστιασμένη στο πρόβλημα προσέγγιση («Τι να κάνω για να λύσω το πρόβλημα»), ενώ οι γυναίκες μαθαίνουν να έχουν μία εστιασμένη στο συναίσθημα προσέγγιση («Πώς να μοιραστώ αυτό που μου συμβαίνει για να αποφορτιστώ από το πρόβλημα»).
Υπάρχουν και διαφορές στον κώδικα συμπεριφοράς. Οι γυναίκες έχει χαρακτηριστεί ότι λειτουργούν σαν σπιράλ, αυτό σημαίνει ότι επανέρχονται πολλές φορές στο ίδιο θέμα μέχρι να καταλήξουν, ενώ οι άντρες λειτουργούν σαν βέλος, κινούνται προς το στόχο χωρίς πολλές περιστροφές. Αρκεί να σκεφτεί κανείς με τι κέφι οι γυναίκες απολαμβάνουν τις πολύωρες βόλτες στα μαγαζιά για να αγοράσουν πράγματα που τελικά μπορεί και να μην χρειάζονται, την ίδια στιγμή που οι άντρες επισκέπτονται ένα κατάστημα για να αγοράσουν μέσα σε λίγα λεπτά μόνο όσα χρειάζονται. Επίσης οι γυναίκες προσανατολίζονται στα πρόσωπα και στις σχέσεις και παίρνουν αξία μέσα από αυτά ενώ οι άντρες προσανατολίζονται στα αντικείμενα και στους στόχους και παίρνουν καταξίωση και αναγνώριση μέσα από τα υλικά.
Η διαχείριση του χρόνου διαφέρει επίσης για τα δύο φύλα. Η αίσθηση του χρόνου είναι κυκλική στις γυναίκες («το ότι χτες έκανες αυτό συνδέεται με το ότι πέρυσι έκανες εκείνο και πριν 10 χρόνια έκανες το άλλο») και γραμμική στους άντρες. Η κατανομή του χρόνου είναι για τις γυναίκες να κάνουν πολλές δραστηριότητες ταυτόχρονα ενώ οι άντρες κάνουν τη μία δραστηριότητα μετά την άλλη και ως προς την ευελιξία οι γυναίκες είναι εύκαμπτες ενώ οι άντρες δύσκαμπτοι. Οι γυναίκες με προθυμία αλλάζουν σχέδια και προγράμματα , ενώ για τους άντρες ό, τι έχει σχεδιαστεί να γίνει είναι δεσμευτικό.
Οι γυναίκες ενδιαφέρονται για το περιβάλλον, παρατηρούν τον χώρο, το πώς καθόμαστε, τις συναισθηματικές αντιδράσεις γύρω από ένα γεγονός, ενώ οι άντρες δεν ενδιαφέρονται για το πλαίσιο, νοιάζονται όμως για την ιεραρχία- θέλουν να είναι σαφές το ποιος είναι ο αρχηγός. Οι γυναίκες απ’ την άλλη χρησιμοποιούν άτυπες διαδικασίες για το ποια είναι η δημοφιλέστερη και αναδεικνύουν με συναισθηματικές «ζυμώσεις» και υπόγειες διεργασίες το ποιος είναι ο ισχυρός στη σχέση.
Στο κομμάτι της συναισθηματικής έκφρασης, οι γυναίκες επιζητούν την ενεργητική ακρόαση, τη συμμετοχή και τη φροντίδα, ουσιαστικά το αίτημά τους «να μιλήσουμε» είναι ένα αίτημα συντροφικότητας. Οι άντρες από την άλλη, όταν δυσκολεύονται να βρουν την πρακτική λύση του προβλήματος , νιώθουν ανίσχυροι και «κλείνονται στη σπηλιά τους», επειδή χάνουν τη δύναμη και πιστεύουν ότι δε θα εισπράξουν το θαυμασμό από την απέναντι πλευρά.
Ο καθένας μέσα στη σχέση του θα έχει να περιγράψει πολλά παραδείγματα για διαφωνίες και έλλειψη κατανόησης μέσα στα πλαίσια που περιγράψαμε παραπάνω. Αποκτώντας επίγνωση των διαφορών κερδίζουμε βελτίωση της επικοινωνιακής μας δεξιότητας και άρα, καλύτερη ποιότητα σχέσης. Να επισημάνουμε ότι οι αντρικές και γυναικείες τάσεις τις οποίες περιγράψαμε παραπάνω σε καμία περίπτωση δεν είναι απόλυτες, ισχύουν για τα δύο τρίτα των ανθρώπων, σύμφωνα με έρευνες.
Η αποδοχή της διαφορετικότητας είναι το πρώτο βήμα που πρακτικά θα εισάγει νέες δυνατότητες θέασης της πραγματικότητας μέσα στο ζευγάρι και θα βοηθήσει στο να γεφυρωθούν οι τυπικές δυσκολίες. Είναι χρήσιμο να γίνει μία αναδόμηση στη σκέψη του καθενός για το τι προκαλεί και τι συντηρεί την «ενοχλητική» συμπεριφορά του συντρόφου και να γίνει μία προσπάθεια επαναδιαπραγμάτευσης της ισορροπίας μέσα στη σχέση. Συχνά, η κατανόηση και η λειτουργική επικοινωνία επαρκούν για την επίλυση όλων των προβλημάτων που αναδύονται μέσα σε μία συντροφική σχέση, αρκεί βέβαια να συν- διαμορφώσουμε το κατάλληλο πλαίσιο για να «ακούσουμε» και να «ακουστούμε»…

 

ΚΟΝΙΔΑΚΗ ΕΛΠΙΔΑ – ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ

InterNus – ΚΕΝΤΡΟ ΣΥΜΒ/ΚΗΣ & ΨΥΧ/ΠΕΙΑΣ

ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟ

ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ ΧΑΝΙΑ