Τεχνικές χαλάρωσης και αναπνοής

Η έννοια της χαλάρωσης έχει αρχίσει πλέον να απασχολεί τον σύγχρονο άνθρωπο, καθώς ο τρόπος ζωής και οι απαιτήσεις της καθημερινότητας το επιβάλλουν, ώστε να μπορεί το ίδιο το άτομο να αποφορτίζεται αλλά και να απολαμβάνει το χρόνο ανάπαυσης που του απομένει μετά από μία κουραστική ημέρα. Γενικότερα, η χαλάρωση αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο που μας βοηθά να ρίχνουμε τους αυξημένους ρυθμούς λειτουργίας του οργανισμού με στόχο την μείωση της πίεσης, της υπερέντασης και των συνοδών δυσάρεστων σωματικών συμπτωμάτων.

Ο νους μας δέχεται συνεχώς ερεθίσματα από τη καθημερινή ζωή κάτι που έχει, ως αποτέλεσμα να περνάμε μέρος από τη ζωή μας σε μία κατάσταση έντασης ακόμα και κατά τη διάρκεια του ύπνου. Η ένταση συχνά συσσωρευεται στο σώμα, κάποια από τα πιο συνηθισμένα σημεία συσσωρευνένης έντασης είναι το σφιγμένο στομάχι, οι ανασηκωμένοι ώμοι και οι σκληρές και σκυθρωπές εκφράσεις προσώπου. Αυτή η υπερένταση προκαλεί ταλαιπωρία, επιβαρύνει την υγεία , αναλώνει την ενέργειά και μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε υπερκόπωση.

ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΤΗΣ ΧΑΛΑΡΩΣΗΣ

Η βαθιά χαλάρωση είναι ένας θαυμάσιος τρόπος να αναζωογονήσουμε ένα κουρασμένο σώμα. Έχει αποδειχτεί ότι 10 με 20 λεπτά βαθιάς χαλάρωσης ισοδυναμεί με δύο ώρες πολύ καλού ύπνου, από πλευράς ξεκούρασης.

Τα πλεονεκτήματα της χαλάρωσης είναι ευεργετικά, καθώς:
•Μειώνει την πίεση του αίματος.
•Ηρεμεί το νου και τον οδηγεί σε μία πιο αντικειμενική και δημιουργική κατάσταση.
•Αναζωογονεί και ηρεμεί το νευρικό σύστημα, διδάσκοντας έτσι την αταραξία σε καταστάσεις πίεσης.
•Βοηθάει στην ενδοσκόπηση και την αυτογνωσία.
•Συμβάλλει στην πνευματική εμβάθυνση και προετοιμάζει κατάλληλα το νου για διαλογισμό.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΧΑΛΑΡΩΣΗΣ

Μία από τη βασικότερες μορφές χαλάρωσης πραγματοποιείται με τη χρήση της αναπνοής για να ηρεμήσουμε το νευρικό μας σύστημα. Παρατηρώντας την αναπνοή σε καταστάσεις στρες και άγχους ο ρυθμός γίνεται γρήγορος και κοφτός. Η αλλαγή του ρυθμού της αναπνοής έχει, ως αποτέλεσμα την αίσθηση ηρεμίας και τη μείωση των παλμών της καρδιάς. Ο σωστός τρόπος αναπνοής είναι η αναπνοή από το διάφραγμα (κοιλιακή ή διαφραγματική αναπνοή). Είναι ο αυτόματος τρόπος με τον οποίο αναπνέουμε από την στιγμή της γέννησης μας.

Βασικά βήματα χαλάρωσης:

•Ενδυνάμωση-Αποφόρτιση:Καθημερινά το πρωί πριν ξεκινήσουμε τις δραστηριότητες μας ή το βραδύ αφού θα τις έχουμε ολοκληρώσει αφιερώνουμε 5 με 10 λεπτά σε κατάσταση απόλυτης ησυχίας, ηρεμία και ακινησίας σ’ ένα ήρεμο μέρος του σπιτιού που έχουμε επιλέξει. Με ή χωρίς τη συνοδεία κάποιας ήρεμης και αναζωογονιτικής μουσικής. Με στόχο τη καθαρότητα του νου από σκέψεις και ανησυχίες.

Απλές οδηγίες:
Βρείτε ένα ήσυχο δωμάτιο ή σημείο, όπου δε θα σας ενοχλήσει κανείς. Βρείτε ένα άνετο σημείο, όπου μπορείτε να καθίσετε ή να ξαπλώσετε. Κλείστε τα μάτια σας και απομακρύνετε τις σκέψεις που αφορούν τον εξωτερικό κόσμο. Αρχίστε να παίρνετε βαθιές ανάσες για να χαλαρώσετε. Αργή εισπνοή, εκπνοή, εισπνοή, εκπνοή. Κάθε φορά που εκπνέετε, νιώστε την ένταση να αποβάλλεται από το σώμα σας. Τώρα που αναπνοή έχει σταθεροποιηθεί, αρχίστε να λέτε ότι τα μέλη σας βαραίνουν. «Το δεξί μου χέρι βαραίνει», «το αριστερό μου χέρι βαραίνει», «και τα δυο μου χέρια βαραίνουν», «το δεξί μου πόδι βαραίνει», «το αριστερό μου πόδι βαραίνει»,  «και τα δυο μου πόδια βαραίνουν», «τα χέρια και τα πόδια μου βαραίνουν». Μέχρι να αισθανθείτε απόλυτη χαλάρωση σε ολόκληρο το σώμα.

•Διαφραγματική ή κοιλιακή αναπνοή: Η χρήση της αναπνοής βοηθά σημαντικά να χαλαρώνουμε και είναι καλό συχνά να ασκούμαστε σ’αυτήν. Βρείτε μία άνετη θέση στο σώμα διατηρώντας ευθυγραμμισμένη τη σπονδυλική σας στήλη τοποθετώντας το ένα χέρι στη καρδιά και το άλλο στη κοιλιακή χώρα αρχίζουμε να παρατηρούμε με το νου τη πορεία τη αναπνοής εισπνέοντας και εκπνέοντας βαθειά από τη μύτη, επαναλαμβάνοντας κάποιες φορές μέχρι να μη καταβάλουμε κάποια ιδιαίτερη προσπάθεια αλλά να συμβαίνει τελείως φυσικά,

•Προοδευτική χαλάρωση μυών: Στοχεύει στο να μάθουμε να εντοπίζουμε την μυϊκή ένταση και να την χαλαρώνουμε μέσω της ηθελημένης εφαρμογής κύκλων σφιξίματος – χαλάρωσης προοδευτικά σε διαφορετικές μυϊκές ομάδες του σώματος. (Jacobson 1929) Βασικός στόχος είναι να καταφέρουμε να εντοπίσουμε και να συγκεντρωθούμε στην διαφορά της αίσθησης μεταξύ της κατάστασης σύσπασης και της κατάστασης χαλάρωσης του μυ.

Απλές οδηγίες: Σφίγγουμε τα χέρια μας σε γροθιά κρατάμε για 5 δευτερόλεπτα αφήνοντας να νιώσουμε το σφίξιμο της σύσπασης για λίγο πριν αφήσουμε το χέρι ελεύθερο να ανοίξει και προχωράμε σταδιακά στα μπράτσα, στους ώμους (πχ σφίγγουμε τους ώμους μέχρι να ακουμπήσουν στο λαιμό κρατάμε για λίγο και ελευθερώνουμε), στους μύες των ποδιών (πχ τεντώνουμε το πέλμα, σφίγγουμε τα δάχτυλα, κρατάμε για λίγο και αφήνουμε), της κοιλιάς (πχ σφίγγουμε τους κοιλιακούς μύες και κατόπιν αφήνουμε), της πλάτης, του λαιμού και του προσώπου.

Βαθειά χαλάρωση: Mε τη βαθιά χαλάρωση νιώθουμε πολύ όμορφα, γιατί χαλαρώνουμε ένα – ένα μέλος του σώματός μας και αισθανόμαστε πολύ ανάλφρο το σώμα. Eίμαστε σε μια πολύ ευχάριστη και ήρεμη κατάσταση μεταξύ ύπνου και εγρήγορσης. Μπορείς να κάνεις βαθιά χαλάρωση για 15 έως 20 λεπτά κάθε φορά που είσαι κουρασμένος, νευρικός ή στενοχωρημένος. Θα σε βοηθήσει να νιώσεις πολύ καλύτερα.Eίναι πολύ χρήσιμη πριν ή μετά από κάποια αθλητική δραστηριότητα, όταν θέλεις να ξεκουραστείς ή πριν αρχίσεις τη μελέτη. Ισως αφού έχεις διαβάσει πολλές ώρες και θέλεις να ξεκουραστείς ή να χαλαρώσεις, σε βοηθάει να ξανασυγκεντρωθείς πιο εύκολα και να συνεχίσεις τη μελέτη σου.

ΧΑΛΑΡΩΣΗ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ

Εκτός από ένας χρήσιμος τρόπος αντιμετώπισης της έντασης και του άγχους από καθημερινά στρεσογόνα γεγονότα, η χαλάρωση χρησιμοποιείται στην θεραπευτική διαδικασία, κατά περίπτωση, σε ένα ευρύ φάσμα προβλημάτων. Μερικά από αυτά είναι οι αγχώδεις και φοβικές αντιδράσεις, η διαχείριση θυμού, η διαχείριση του πόνου, η διαχείριση της επιθυμίας στις εξαρτήσεις και την κατάχρηση (κάπνισμα, ουσίες κτλ), η αϋπνία κ.α. Για παράδειγμα ένα άτομο που αντιμετωπίζει κάποια αγχώδη διαταραχή μπορεί να χρησιμοποιήσει την χαλάρωση ως ένα χρήσιμο συμπληρωματικό εργαλείο που θα τον βοηθά να ελέγχει τα επίπεδα του άγχους του ώστε να μπορεί με μεγαλύτερη ευκολία να εκτίθεται και να μην αποφεύγει τις καταστάσεις που του το πυροδοτούν.

ΛΟΥΚΑΔΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ – ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

InterNus – ΚΕΝΤΡΟ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ & ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ