- 04/07/2023
- Posted by: antonis
- Κατηγορία: Ψυχολογία
Βρισκόμαστε στην καρδιά του καλοκαιριού και σε μια χώρα όπου αποτελείται από 6.000 νησιά, νησίδες και βραχονησίδες. Η ενασχόληση λοιπόν με τον τουριστικό κλάδο τους καλοκαιρινούς μήνες αποτελεί αναπόφευκτη λύση για αρκετούς ανθρώπους καθώς η ζήτηση είναι αρκετά μεγάλη, αποτελεί μια «σίγουρη» δουλειά, με σχετικά καλές αποδοχές σε μικρό χρονικό διάστημα. Πώς όμως η εργασία στον τουριστικό τομέα επηρεάζει την ψυχολογία των εργαζομένων και τι προβληματισμοί προκύπτουν από αυτό;
Ο πρώτος προβληματισμός αφορά την απότομη αλλαγή, από μια κατάσταση ηρεμίας 5 μηνών σε μία κατάσταση έντονης καθημερινότητας 7 μηνών. Το στρες αυξάνεται, το σώμα είναι διαρκώς σε μια κατάσταση «πάλης-φυγής» λόγω της αύξησης των ορμονών άγχους με αποτέλεσμα η σωματική και ψυχική κούραση να είναι μονόδρομος. Αυτή η κατάσταση συνοδεύεται από έλλειψη προσωπικού χρόνου που σημαίνει έλλειψη πλαισίου αποφόρτισης των εργαζομένων. Έτσι υπάρχουν πολύ συχνά εντάσεις, άγχος και ματαίωση σε προσωπικό αλλά και σε εργασιακό επίπεδο, καθώς η έντονη κούραση και η έλλειψη ξεκούρασης μας κάνει πιο ευαίσθητους στο θυμό.
Άλλη μια δυσκολία στον τουριστικό τομέα έχει να κάνει με την ψυχική ανθεκτικότητα των εργαζομένων. Ως ψυχική ανθεκτικότητα ορίζουμε την ικανότητα ενός ατόμου να ξεπεράσει δύσκολες καταστάσεις και να βγει πιο δυνατό μέσα από αυτές. Δεν είναι λίγοι οι εργαζόμενοι όπου αυτή την ικανότητα δεν την έχουν αναπτύξει και έτσι, δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις μιας εποχιακής εργασίας. Στον τουρισμό υπάρχει ένταση και συγκρούσεις ανάμεσα στο προσωπικό, καθιστώντας ένα άτομο που δεν είναι ψυχικά ανθεκτικό, ευάλωτο στην κριτική και τα αρνητικά σχόλια καθώς δυσκολεύεται να θέσει τα όριά του και να προστατεύσει τον εαυτό του από αυτές τις καταστάσεις. Η ματαίωση και η αίσθηση της αποτυχίας που μπορεί να νιώσει λοιπόν δημιουργούν ένα φαύλο κύκλο, καθώς όσο περισσότερο αποτυχημένο νιώθει, τόσο πιο δύσκολα θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της δουλειάς άρα θα δέχεται και πιο συχνά κριτική.
Αξίζει επίσης να αναφερθεί ξεχωριστά η έλλειψη προσωπικού χρόνου ως προβληματισμός για την ψυχική κατάσταση των εργαζομένων. Οι εργαζόμενοι στον τουριστικό τομέα εργάζονται αρκετές ώρες, ξεπερνώντας πολλές φορές το οκτάωρο, κατάσταση που τους φορτώνει με κούραση αλλά και με απουσία κινήτρου για να ασχοληθούν με κάτι διαφορετικό που θα τους αποφορτίσει (καθώς δεν έχουν όρεξη αλλά ούτε και τον απαιτούμενο χρόνο). Με αυτό τον τρόπο το άγχος και η ένταση της ημέρας «παραμένουν στο σώμα», καθώς δεν μπορούν να εκτονωθούν και σε αρκετές περιπτώσεις αυξάνονται οι αντισταθμιστικές συμπεριφορές όπως το κάπνισμα, το αλκοόλ, το φαγητό και οι υπόλοιπες καταχρήσεις. Επίσης η αίσθηση μοναξιάς είναι πολύ συχνή στους εργαζόμενους εξαιτίας όλων των παραπάνω.
Σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφερθούμε και στις θετικές επιδράσεις που μπορεί να έχει η εργασία στον τουριστικό τομέα στην ψυχολογία των εργαζομένων. Αρχικά, μέσω του τουρισμού, οι εργαζόμενοι πολύ γρήγορα δημιουργούν συναδελφικές σχέσεις που μπορούν να εξελιχθούν και σε φιλικές. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι έρχονται σε επαφή μεταξύ τους, «μπλέκονται» πολιτισμοί, συνήθειες και παραδόσεις και έτσι γεμίζουν με γνωριμίες και καινούριες εμπειρίες. Επίσης, το οικονομικό κίνητρο είναι αρκετά σημαντικό πόσο μάλλον στην εποχή που βρισκόμαστε. Οι περισσότεροι άνθρωποι που εργάζονται σεζόν θα πουν ότι μέσα από αυτή μαθαίνεις καλύτερα τον εαυτό σου, τι είσαι ικανός να καταφέρεις και πότε πρέπει να σταματάς.
Από όλα τα παραπάνω λοιπόν είναι ξεκάθαρο ότι η τουριστική σεζόν αναπόφευκτα επηρεάζει την ψυχολογία των εργαζομένων τόσο με θετικό όσο και με αρνητικό τρόπο. Είναι σημαντικό παρόλα αυτά να μη ξεχνάμε σε ένα γενικότερο πλαίσιο ότι σε περιόδους όπου οι θερμοκρασιακές τιμές είναι έντονες (είτε κρύο είτε ζέστη), η ψυχολογία μπορεί να επηρεαστεί επίσης και να εκδηλωθούν συναισθήματα όπως θλίψη, ματαίωση, έλλειψη ευχαρίστησης, δυσκολίες στον ύπνο και στο φαγητό αλλά και έλλειψη κινήτρου ενεργοποίησης. Καλό θα ήταν λοιπόν να έχουμε στο νου μας κάποιες συμπεριφορές που θα μας βοηθήσουν τους καλοκαιρινούς μήνες να διατηρήσουμε μια σχετική ισορροπία σε συναισθηματικό επίπεδο:
- Αρχικά μην παραβλέπετε το κομμάτι της διατροφής. Κυρίως το καλοκαίρι η διατροφή παραμελείται με αποτέλεσμα να μην υπάρχει η απαραίτητη ενέργεια να ανταπεξέλθει το σώμα στις απαιτήσεις τις καθημερινότητας. Φροντίστε τη διατροφή σας και εμπλουτίστε την με αρκετό νερό και τροφές που θα σας δώσουν την απαιτούμενη δύναμη για να διαχειριστείτε και σωματικά αλλά και συναισθηματικά τις δυσκολίες του καλοκαιριού.
- Σημαντικό είναι επίσης να δημιουργηθεί ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου. Το καλοκαίρι οι άνθρωποι τείνουν να κοιμούνται λιγότερο, καθώς η παρουσία περισσότερου φωτός επηρεάζει τις βιολογικές διεργασίες ύπνου. Προσπαθήστε όσο το επιτρέπει η καθημερινότητα να συμπληρώνεται 6 με 8 ώρες ύπνου .
- Επίσης είναι πολύ σημαντικό να μοιράζεστε τους προβληματισμούς σας με τους γύρω σας, να υπάρχει συναναστροφή με άτομα που μπορούν να σας αποφορτίσουν και να σας στηρίξουν σε τυχόν δυσκολίες που αντιμετωπίζεται.
- Τέλος να αναφέρουμε πώς αν νιώθετε ότι το άγχος, η θλίψη, η ματαίωση που ίσως βιώσετε σας επηρεάζουν σε λειτουργικό επίπεδο στην καθημερινότητά σας μη διστάσετε να ζητήσετε την βοήθεια κάποιου ειδικού ψυχικής υγείας.
Κανάκη Κατερίνα | Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Λαγκουβάρδου Δέσποινα | Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Κέντρο συμβουλευτικής & ψυχοθεραπείας Internus