Beach Body και Εικόνα Σώματος: Πώς τα Social Media Επηρεάζουν τη Γυναικεία Αυτοεκτίμηση

Ακούμε πολύ συχνά σαν αφήγηση κυρίως των γυναικών κατά τους καλοκαιρινούς μήνες ένα γενικευμένο άγχος για το «πώς θα βγω στην παραλία», ένα μοίρασμα εξαντλητικών διατροφών για να τις βρουν οι καλοκαιρινές διακοπές στα  «καλύτερά τους» και στις ακραίες περιπτώσεις, αποφυγή των διακοπών ή της καλοκαιρινής βουτιάς καθώς δεν έχουν το απαιτούμενο «beach body». Σκέψεις και συναισθήματα που δεν είναι πολύ μακριά στο να οδηγήσουν ένα άτομο σε δυσλειτουργικούς ή και επικίνδυνους τρόπους σίτισης αλλά και σε ακραίες συμπεριφορές εκγύμνασης για να πλησιάσουν όσο το δυνατό περισσότερο το «ιδανικό σώμα» όπως προβάλλεται. 

Ο όρος «beach body»  έχει συνδεθεί έντονα με πρότυπα ομορφιάς που προβάλλονται κυρίως μέσω των social media, με έμφαση στη λεπτή, καλογυμνασμένη σιλουέτα που θεωρείται ιδανική για το καλοκαίρι. Ωστόσο, πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Swansea φέρνει στο προσκήνιο μια πιο βαθιά και ουσιαστική συζήτηση γύρω από το πώς η έκθεση σε εικόνες  είτε αδύνατων είτε «κανονικών» σωμάτων  στα social media, επηρεάζει την εικόνα  Η μελέτη, η οποία συμπεριέλαβε 690 γυναίκες ηλικίας 18 έως 60 ετών, εξέτασε πώς η παρακολούθηση εικόνων με «ιδανικά λεπτές» γυναικείες σιλουέτες (thin-ideal) σε σύγκριση με «μέσες» σιλουέτες επηρεάζει την άμεση ψυχολογική κατάσταση της εικόνας σώματος. Τα αποτελέσματα ήταν ξεκάθαρα: η έκθεση σε “thin-ideal” εικόνες οδήγησε σε σημαντική μείωση της θετικής εικόνας σώματος, ανεξάρτητα από την ηλικία των συμμετεχουσών. 

Στα ευρήματα αναφέρθηκε και η έννοια της αυτοεκτίμησης και αν αυτή επηρεάζεται απ’ την έκθεση σε τέτοιες εικόνες αλλά και την αναπόφευκτή σύγκριση που προκύπτει. Όταν συγκρίνουμε τον εαυτό μας με κάποιον που θεωρούμε «καλύτερο» (π.χ. πρότυπα ομορφιάς), η αυτοεικόνα μας πλήττεται. Όμως, η θέαση πιο ρεαλιστικών σωμάτων μπορεί να προσφέρει μια «προς τα κάτω» κοινωνική σύγκριση, η οποία ενισχύει το αίσθημα επάρκειας και αποδοχής. Φάνηκε λοιπόν πως οι γυναίκες με χαμηλή αυτοεκτίμηση επωφελήθηκαν αισθητά από την έκθεση σε εικόνες “μέσου σώματος”. Δηλαδή, είδαν βελτίωση στην αντίληψη του σώματός τους όταν εκτέθηκαν σε ρεαλιστικές, μη-ιδανικές απεικονίσεις. Αυτό υποδηλώνει ότι οι εικόνες αυτές λειτουργούν ενισχυτικά για την ψυχολογία, ειδικά στις γυναίκες που είναι πιο ευάλωτες σε χαμηλή αυτοαξία. 

Το συμπέρασμα της έρευνας είναι ξεκάθαρο: Το «beach body» δεν θα έπρεπε να είναι συνώνυμο με το λεπτό σώμα, αλλά με το σώμα όπως ακριβώς είναι – ένα σώμα που απολαμβάνει τη θάλασσα και τον ήλιο, ανεξαρτήτως μεγέθους ή σχήματος. Η αναπαράσταση αλλά και θέαση διαφορετικών τύπων σωμάτων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ειδικά μέσω του κινήματος body positivity, μπορεί να αποτελέσει αντίδοτο στην τοξική επίδραση των “ιδανικών” εικόνων και να ενδυναμώσει γυναίκες όλων των ηλικιών. 

Η αλλαγή του αφηγήματος γύρω από το beach body δεν είναι απλώς αισθητική υπόθεση που έρχεται σαν «μόδα» κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες. Είναι μια κοινωνική ανάγκη που σχετίζεται με θέματα  ψυχικής υγείας και έννοιες όπως  την αυτοεκτίμηση.  

Άλλωστε, αν έχεις ένα οποιοδήποτε σώμα, έχεις beach body! 

Κανάκη Κατερίνα – Ψυχολόγος , ψυχοθεραπεύτρια

Κέντρο συμβ/κής & ψυχ/πείας Internus