- 05/03/2024
- Posted by: antonis
- Κατηγορία: Σεξολογία, Ψυχολογία
Πριν ξεκινήσετε την ανάγνωση του κειμένου πιθανόν σκέφτεστε είτε ότι δεν υπάρχει αναγκαιότητα για συζητήσεις που άπτονται της θεματικής αυτής ενότητας είτε ότι μια ανάλογη συζήτηση θα προκαλέσει έναν καταρράκτη ερωτήσεων και συναισθημάτων (ντροπή, αμηχανία, φόβος, άγχος, κοκ).
Η πραγματικότητα είναι ότι το παιδί σας ενδεχομένως θα έλθει σε επαφή με πορνογραφικό υλικό (βίντεο, φωτογραφίες, κοκ) κάποια στιγμή κατά την παιδική του ηλικία, πιθανότητα που αυξάνεται καθώς εισέρχεται στην εφηβεία.
Η πορνογραφία είναι τόσο διαδεδομένη στο διαδίκτυο που ακόμη και οι πιο άρτιες εφαρμογές ψηφιακών γονικών ελέγχων δεν μπορούν πάντα να τη φιλτράρουν. Το παιδί μπορεί, κατά συνέπεια, να πληκτρολογήσει λάθος μια ιστοσελίδα στο πρόγραμμα περιήγησής του, για παράδειγμα, με αποτέλεσμα να εμφανιστεί ένας ιστότοπος πορνογραφίας. Παράλληλα μπορούν ανά πάσα στιγμή να λάβουν στα chat των μέσων κοινωνικής δικτύωσης κάποιο ανεπιθύμητο σύνδεσμο, κάποιο βίντεο με παραπλανητικό τίτλο ή να ανοίξουν κάποιο μήνυμα που υπάρχει στην «ανεπιθύμητη» ηλεκτρονική αλληλογραφία. Επίσης, είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως καθώς τα παιδιά αναπτύσσονται και ξεκινούν να πειραματίζονται αναφορικά με την σεξουαλικότητα τους, συχνά θα εμπλακούν ενεργά στην αναζήτηση πορνογραφικού υλικού.
Σύμφωνα μάλιστα με την Ακαδημία Αμερικανικής Παιδιατρικής (AAP), «42% των νέων ηλικίας 10 έως 17 ετών έχουν δει πορνογραφικό υλικό στο διαδίκτυο, με το 27% να λέει ότι το έχει δει εκούσια».
Δεδομένης λοιπόν της «εκτίναξης» της χρήσης διαδικτυακών μέσων ενημέρωσης και κοινωνικοποίησης στην καθημερινότητα, όπως και η διαδικτυακή συναναστροφή μεταξύ παιδιών, εφήβων και εφήβων είναι μια αχαρτογράφητη περιοχή για πολλούς από εμάς, η αναγκαιότητα για την σαφή και πρώιμη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των παιδιών είναι αναμφίβολη.
Δεν μπορούμε, συνεπώς, να ξεφύγουμε από το γεγονός ότι τα παιδιά ανά πάσα στιγμή μπορεί να εκτεθούν σε πορνογραφικό υλικό. Ως εκ τούτου, το να έχουμε δημιουργήσει ένα ασφαλές περιβάλλον όπου το άτομο που μπορεί να συζητήσει τα συναισθήματά του, τους φόβους, τις σκέψεις, τις επιθυμίες ή τη σύγχυση του σχετικά με τα θέματα αυτά, διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο.
Κρίνεται απαραίτητο να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά μας για το σώμα τους, την σημασία της συναίνεσης, τα όρια τους, για το πως ορίζεται η απόλαυση και τι σημαίνει να έχει κάποιος μία υγιή σεξουαλική ζωή. Κατά αυτό τον τρόπο θα μπορούν να αναγνωρίσουν και να ενσωματώσουν μελλοντικά υγιή και ρεαλιστικά σεξουαλικά πρότυπα, τα οποία δε θα βασίζονται στην εργαλειοποίηση του σώματος και την σεξουαλικοποίηση της ανθρώπινης ύπαρξης, καταστάσεις που προωθούνται μέσα από την πορνογραφική βιομηχανία.
Το να γνωρίζετε ότι θα χρειαστεί να μιλήσετε στα παιδιά σας για την πορνογραφία μπορεί να είναι αγχωτικό, επομένως το να έχετε κατά νου κάποια «σημεία συζήτησης» πραγματικά θα σας βοηθήσει! Λάβετε υπόψη ότι δεν υπάρχει ένας «σωστός» τρόπος για να το κάνετε αυτό. Γνωρίζετε καλύτερα το παιδί σας και ο τρόπος με τον οποίο προσεγγίζετε το θέμα πρέπει να είναι με τρόπο που να αισθάνεστε και οι δύο πλευρές άνετα.
Για παιδιά κάτω των 10 ετών
Για τα μικρότερα παιδιά, συνήθως δεν είναι απαραίτητο να γίνει μια λεπτομερής συζήτηση για την πορνογραφία συγκεκριμένα (ανακουφιστικό, σωστά;). Ωστόσο, το να μιλάτε για την σεξουαλικότητα (ονομασία μερών του σώματος, αναγνώριση διαφορών αγοριού/κοριτσιού, εξήγηση για το πως γεννιούνται τα παιδιά) και να αναφέρετε την ιδέα της πορνογραφίας ως κάτι που μπορεί να συναντήσουν, είναι κάτι που συστήνεται να κάνετε, χωρίς την παράθεση λεπτομερών πληροφοριών.
Σκοπός εδώ είναι τα μικρά παιδιά να μπορούν να σας πλησιάσουν, εάν κατά λάθος συναντήσουν πορνογραφικό, προκειμένου να μπορείτε να τα βοηθήσετε τόσο στο να επεξεργαστούν αυτό που βίωσαν όσο και στο να πάρουν από εσάς την σωστή πληροφορία.
Πιο συγκεκριμένα:
- Μιλήστε για το σεξ με απλό και άμεσο τρόπο
Όταν μιλάτε για σεξ με το μικρότερο παιδί σας, χρησιμοποιήστε τους σωστούς όρους για τα μέρη του σώματος («πέος», «κόλπος», αιδοίο) και εξηγήστε με άμεσο τρόπο τι συνεπάγεται η σεξουαλική επαφή και οι σεξουαλικές συναντήσεις. Πιθανότατα θα έχουν ερωτήσεις και μπορεί να εκφράσουν σοκ ή αποστροφή. Βοηθήστε τα να καταλάβουν ότι τα συναισθήματά τους είναι φυσιολογικά και απαντήστε στις ερωτήσεις τους με ειλικρίνεια.
- Μιλήστε για το τι μπορεί να συναντήσουν στο Διαδίκτυο
Για τα μικρά παιδιά, δεν χρειάζεται να συζητάτε λεπτομερώς την πορνογραφία. Ωστόσο, τα παιδιά σας πρέπει να γνωρίζουν ότι οι ενήλικες μερικές φορές μοιράζονται εικόνες σεξ στο διαδίκτυο και μερικές φορές μπορεί να τις δουν κατά λάθος τα παιδιά. Πολλές από αυτές τις εικόνες είναι άβολες για τα παιδιά και γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να απευθυνθούν σε εσάς, χωρίς να αισθάνονται ότι θα τα μαλώσετε γι’ αυτό που συνέβη. Μέσα από αυτές τις συζητήσεις, οι οποίες προωθούν την ανοιχτότητα και την αποδοχή, τα παιδιά θα μάθουν να αισθάνονται άνετα να σας πουν εάν κάποιος ενήλικας ή μεγαλύτερο παιδί τους δείχνει σκόπιμα πορνογραφικό υλικό.
Για παιδιά από 10 έως 18 ετών
Όσο πιο κοντά πλησιάζει κάθε παιδί στην εφηβεία, τόσο πιο πιθανό είναι να έλθει σε επαφή με πορνογραφικό υλικό (εκούσια ή ακούσια). Εάν δεν είχατε ήδη μια συζήτηση για την πορνογραφία με την/τον έφηβη/ο σας, δεν είναι πολύ αργά να ξεκινήσετε τώρα.
- Επιλέξτε τον κατάλληλο χρόνο
Όσο πιο «casual» είναι η συζήτηση, τόσο το καλύτερο. Μια επιλογή για παράδειγμα θα ήταν να μιλήσετε στο αυτοκίνητο, όπου το παιδί δε θα χρειάζεται να σας κοιτά απευθείας στα μάτια ή κατά τη διάρκεια μιας βόλτας ή μιας πεζοπορίας ή αργά το βράδυ, οπότε οι περισσότερες οικογένειες είναι συνήθως πιο χαλαρές και ανοιχτές σε συζητήσεις.
- Δημιουργήστε ένα μη – επικριτικό πλαίσιο
Το παιδί πρέπει να ξέρει ότι δεν θα κριθεί. Δεν τους κατηγορείτε ότι βλέπουν πορνογραφία, ούτε τους προειδοποιείτε για μελλοντική τιμωρία εάν ανακαλυφθεί ότι το κάνουν. Εάν ρυθμίσετε τα πράγματα με τιμωρητικό ή επικριτικό τρόπο, είναι πολύ απίθανο ο/η έφηβος/η να θέλει να εμπλακεί σε μια ανάλογη συζήτηση μαζί σας.
- Κάντε ερωτήσεις ανοιχτού τύπου
Τα παιδιά και οι έφηβοι θέλουν να πιστεύουν ότι «τα ξέρουν όλα», και μπορείτε να το επιτρέψετε αυτό, σε κάποιο βαθμό. Αποφύγετε να τους δώσετε μια λίστα με πληροφορίες και μην τους κάνετε απαραίτητα πάρα πολλές διερευνητικές ερωτήσεις. Αφήστε τους να κατευθύνουν τη συζήτηση όταν είναι δυνατόν.
- Μιλήστε για τον μη ρεαλιστικό χαρακτήρα της πορνογραφίας
Στη συζήτησή σας σχετικά με την πορνογραφία, είναι σημαντικό να τους βοηθήσετε να κατανοήσουν τους τρόπους με τους οποίους η πορνογραφία διαφέρει από το πραγματικό σεξ. Διαφορετικά, μπορεί να περιμένουν ότι οι πρώτες τους σεξουαλικές συναντήσεις θα μοιάζουν με το υλικό που έχουν οδηγώντας πιθανώς σε συναισθήματα απογοήτευσης ή σε άσκηση πίεσης/κριτικής, στον/στην σύντροφο, κοκ. Γι’ ότι γνωρίζουν ότι η πορνογραφία είναι φαντασία, ότι τα σώματα συχνά αλλοιώνονται για ψυχαγωγία, ότι η πορνογραφία σκηνοθετείται για να φαίνεται με έναν συγκεκριμένο τρόπο και ότι αυτό που βλέπουν δεν είναι μια προσωπική, αλλά μια «επιμελημένη» συνεύρεση.
- Μιλήστε για τη συναίνεση και τα προσωπικά όρια
Μερικές φορές η πορνογραφία απεικονίζει μη συναινετικές σεξουαλικές επαφές. Είναι, συνεπώς, ζωτικής σημασίας το παιδί σας να καταλάβει ότι τέτοιου είδους συναντήσεις δεν είναι ποτέ αποδεκτές στην πραγματική ζωή. Συζητήστε το γεγονός ότι η συγκατάθεση κατά τη διάρκεια του σεξ πρέπει να είναι σαφής και ότι οι επιθυμίες του σεξουαλικού συντρόφου πρέπει πάντα να γίνονται σεβαστές, εφόσον δεν παραβιάζουν τα προσωπικά μας όρια
- Κανονικοποιήστε την σεξουαλική διέγερση
Στη συζήτησή σας για την πορνογραφία, είναι σημαντικό το παιδί να γνωρίζει ότι οι δυνητικά θετικές του αντιδράσεις στην πορνογραφία είναι φυσιολογικές. Είναι σύνηθες για τους έφηβους να αισθάνονται σεξουαλικά διεγερμένοι όταν βλέπουν υλικό σεξουαλικού περιεχομένου.
Σε κάθε περίπτωση, με όποιο τρόπο και αν αποφασίσετε να συζητήσετε για την πορνογραφία θυμηθείτε ότι η γνώση που παρέχεται με ειλικρίνεια και ακρίβεια είναι το βασικότερο μέσο προστασίας για ένα άτομο. Μέσω της γνώσης τα παιδιά θα μάθουν να είναι υπεύθυνα, να οριοθετούν και να σέβονται τις ανάγκες του εαυτού τους, αλλά και του άλλου.
Μαθιουδάκη Μαρία – Παιδοψυχολόγος
Internus